De Optimistische Ethicus

Op dinsdag 13 februari j.l. organiseerde Provincie Zuid-Holland en FUTUR Jonge Ambtenaren Netwerk een dag over de toekomst van publieke platformen. Allerlei young professionals kwamen ’s ochtends bijeen om binnen verschillende thema’s na te de denken over de toekomst van publieke platformen. Namens Filosofie in actie was Joeri Hazelaar aanwezig en dacht mee over het thema ‘ethiek’.

Na een ochtend waarin gewerkt werd aan toekomstscenario’s, vond ’s middags een debat plaats in de Statenzaal van de Provincie Zuid-Holland. Eén van de debatten ging over het gebruik van quantumtechnologie bij het delen van data. Als argument werd aangevoerd dat dit een veilige manier van datadelen zou zijn, omdat men de quantumdeeltjes zou verstoren bij elke poging quantumcommunicatie te onderscheppen. Joeri wees de zaal echter op een probleem met deze technologie, waarna de voorzitter van het debat grapte dat ethici altijd maar op moeilijkheden moeten wijzen. Hoewel deze opmerkingen bijdroegen aan het gangbare beeld van filosofen en ethici als eeuwige pessimisten die graag problematiseren en ons eerder op moeilijkheden dan op mogelijkheden wijzen, wist Joeri dit beeld toch te keren. Met de erkenning dat we het delen van data binnen overheidsinstanties zouden kunnen zien als morele plicht, nuanceerde Joeri zijn eerdere probleem door de waarde van veiligheid in deze casus voorop te stellen.

Met die positieve insteek en een verdediging van het nut van ethici door expert Joost Mollen van de Raad van de Toekomst, werd Joeri tegen alle verwachtingen in benoemd tot ‘grootste optimist’ van de zaal. Deze waardering laat zien dat het nadenken (of in dit geval liever gezegd ‘voor-denken’) en het kritisch bevragen van zaken niet gelijkstaat aan pessimisme, maar juist van een opportunisme om de zaken in goede banen te kunnen leiden door reële problemen te adresseren.